Należy wiedzieć, że mechanizm stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów (tzw. – 50% KUP) stosuje się do przychodów pracowników uzyskanych z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami. Maksymalna kwota 50% KUP do uwzględnienia w roku podatkowym wynosi obecnie 85 528 zł. Co istotne, mechanizm ten jest obecnie stosowany przede wszystkim w firmach z branży IT, a w szczególności wobec pracowników (twórców) tworzących oprogramowanie komputerowe. Praktyka rynkowa pokazuje, że mechanizm ten jest znany i stosowany również przede wszystkim wśród architektów i dziennikarzy. Co należy zauważyć, mechanizm ten jest aprobowany przez organy podatkowe i umożliwia wzrost wynagrodzenia netto pracownika o kilka, a nawet kilkanaście tysięcy złotych w skali roku.
Kto korzysta z 50% kosztów uzyskania przychodów?
Trzeba wiedzieć, że w ustawie o PIT ustawodawca enumeratywnie wskazał rodzaje działalności twórczej, w stosunku do której – po spełnieniu określonych wymagań – można stosować 50% KUP. Zgodnie z art. 22 ust. 9b ustawy o PIT, 50% KUP można zastosować do przychodów uzyskiwanych z następujących tytułów (katalog zamknięty):
- działalności twórczej w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, inżynierii budowlanej, urbanistyki, literatury, sztuk plastycznych, wzornictwa przemysłowego, muzyki, fotografiki, twórczości audialnej i audiowizualnej, programów komputerowych, gier komputerowych, teatru, kostiumografii, scenografii, reżyserii, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa;
- działalności artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej, estradowej, tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki i instrumentalistyki;
- produkcji audialnej i audiowizualnej;
- działalności publicystycznej;
- działalności muzealniczej w dziedzinie wystawienniczej, naukowej, popularyzatorskiej, edukacyjnej oraz wydawniczej;
- działalności konserwatorskiej;
- prawa zależnego, o którym mowa w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, do opracowania cudzego utworu w postaci tłumaczenia;
- działalności badawczo-rozwojowej, naukowej, naukowo-dydaktycznej, badawczej, badawczo-dydaktycznej oraz prowadzonej w uczelni działalności dydaktycznej.
Jakie jeszcze warunki trzeba spełnić, aby zastosować 50% koszty uzyskania przychodów?
Należy wiedzieć iż, to że czynności wykonywane przez pracownika zaliczają się do jednej z powyższych kategorii, niestety nie wystarcza, aby zastosować 50% KUP. Dodatkowe warunki, jakie należy spełnić, są następujące:
- praca wykonywana przez pracownika ma być przedmiotem prawa autorskiego, a więc spełniać przesłanki utworu;
- pracownik musi być twórcą w rozumieniu przepisów prawa autorskiego;
- uzyskiwanie przychodu przez pracownika ma wynikać z korzystania przez twórcę z prac autorskich lub rozporządzania nimi. Oznacza to, że wypłata honorarium autorskiego podlegającego 50-procentowy kosztom uzyskania przychodów musi mieć związek z dokonanym przeniesieniem praw autorskich na pracodawcę do konkretnego utworu (lub jego części w przypadku współautorów);
- stosunek prawny łączący pracownika i pracodawcę ma przewidywać zróżnicowanie wynagrodzenia należnego pracownikowi na część związaną z korzystaniem z praw autorskich i część związaną z wykonywaniem typowych („nietwórczych”) obowiązków pracowniczych. Oznacza to, że honorarium autorskie musi być wyodrębnione z całości wynagrodzenia pracownika i jego wysokość powinna być jasno określona w umowie o pracę lub innym dokumencie;
- pracodawca ma prowadzić stosowną dokumentację w tym zakresie, na przykład szczegółową ewidencję przekazanych utworów i je odpowiednio archiwizować.
Trzeba zaznaczyć, że pracodawca odpowiada za prawidłowe stosowanie podwyższonych kosztów uzyskania przychodów. W szczególności w jego gestii należy stwierdzenie, czy nastąpiło nabycie majątkowych praw autorskich w okresie, za który pracownik ma otrzymać wynagrodzenie zasadnicze i honorarium autorskie. W tym kontekście warto również pamiętać, że w przypadku korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych 50% KUP obliczamy od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w określonym miesiącu składki na ubezpieczenia społeczne. Zapis ten reguluje art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy o PIT.
Najlepszą ofertę moich wszystkich kursów online otrzymasz w zakładce “sklep“.