Rozporządzenie UE 2020/852 w znaczący sposób wpłynęło na zakres podmiotowego i przedmiotowego raportowania niefinansowego organizacji. Czym jest i kogo dotyczy raportowanie ESG? W jaki sposób przedsiębiorstwa powinny przygotować się do obowiązkowego raportowania niefinansowego?
Czym jest raportowanie ESG?
Raportowanie ESG to typ raportowania niefinansowego, w trakcie którego firmy przedstawiają swoje działania niezwiązane z czysto ekonomicznymi wskaźnikami rozwoju. W raporcie ESG prezentowane są kwestie dotyczące trzech obszarów – środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego – obejmujących szereg aspektów mogących podlegać ocenie przez inwestorów oraz pozostałych interesariuszy.
Czynniki środowiskowe w raportowaniu ESG
Czynniki środowiskowe w raportowaniu ESG (E od angielskiego environmental) odnoszą się do sposobu, w jaki dana firma korzysta z zasobów odnawialnych i nieodnawialnych. Pod uwagę brane są ilość i rodzaj wykorzystywanej energii, emisja gazów cieplarnianych, efektywność gospodarowania zasobami naturalnymi, ilość oraz sposób utylizacji wytworzonych odpadów, a także wpływ działalności danego przedsiębiorstwa na środowisko naturalne i bioróżnorodność.
Czynniki społeczne w raportowaniu ESG
Czynniki społeczne w raportowaniu ESG (S od angielskiego social) pozwalają zmierzyć wpływ działalności danej firmy na otoczenie społeczne, czyli pracowników, klientów, dostawców, a także szerzej pojętą społeczność lokalną. Uwzględniane zostają sposoby zarządzania pracownikami, poszanowanie praw człowieka i pracownika, a także różnorodność i inkluzywność w miejscu pracy.
Ład korporacyjny w raportowaniu ESG
Ład korporacyjny w raportowaniu ESG (G od angielskiego corporate governance) odnosi się do wewnętrznego systemu nadzoru firmy. Składają się na niego procedury, standardy oraz mechanizmy kontroli służące zapewnianiu efektywnego zarządzania, usprawnianiu procesów podejmowania decyzji, przestrzeganiu przepisów prawa oraz uwzględnianiu potrzeb inwestorów i interesariuszy.
Raportowanie ESG daje przedsiębiorstwom możliwość uzyskania wymiernych korzyści finansowych poprzez:
- zmniejszenie obciążenia informacyjnego firmy na skutek zwiększenia przejrzystości informacji na temat zrównoważonego rozwoju prowadzącego do pozyskania istotnych danych od partnerów biznesowych i z łańcucha dostaw,
- zdobycie zaufania ze strony inwestorów przejawiających rosnące zainteresowanie kwestiami środowiskowymi, społecznymi i zarządczymi,
- pozyskanie funduszy informacyjnych ze środków unijnych,
- usprawnienie zarządzania ryzykiem dzięki integracji kontroli ryzyka finansowego ze zrównoważonym rozwojem.
Kogo i od kiedy będzie obowiązywało raportowanie ESG?
Obowiązek raportowania ESG wprowadzany jest stopniowo.
Obowiązek raportowania ESG dla jednostek interesu publicznego
Od 2017 roku obowiązek raportowania ESG dotyczy jednostek interesu publicznego, a więc banków, funduszy inwestycyjnych i spółek giełdowych, które mają obowiązek zamieszczać w raportach niefinansowych informacje dotyczące zarysu modelu biznesowego i kluczowych wskaźników efektywności, a także opisy polityki spółki w odniesieniu do środowiska naturalnego oraz kwestii społecznych i pracowniczych.
Obowiązek raportowania ESG dla spółek publicznych i prywatnych
Zgodnie z wprowadzoną przez Komisję Europejską dyrektywą Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), obowiązek raportowania ESG ma również objąć wszystkie spółki zarówno publiczne, jak i prywatne. Od 2023 roku do składania raportów niefinansowych są zobowiązane notowane na giełdzie spółki, które posiadają sumę bilansową w wysokości 85 milionów złotych lub osiągają roczne przychody ze sprzedaży powyżej 170 milionów złotych netto.
Obowiązek raportowania ESG dla wszystkich spółek
Od 2026 roku obowiązek raportowania ESG ma objąć wszystkie spółki bez względu na ich wielkość, typ oraz rodzaj prowadzonej działalności.
Przygotowanie do raportowania ESG
W celu przygotowania przedsiębiorstwa do raportowania ESG, należy:
- obliczyć ślad węglowy dla organizacji w celu zidentyfikowania źródeł emisji, stosując różnorodne dostępne na rynku narzędzia oraz metodologie,
- zaplanować działania redukcyjne – przeprowadzenie audytu energetycznego organizacji lub zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii,
- przeanalizować możliwości ograniczenia emisji pośrednich,
- wybrać dostawców o jak najniższym śladzie węglowym,
- wykorzystać inne instrumenty, takie jak:
- gwarancja pochodzenia towarów z ekologicznych źródeł,
- zakup energii bezpośrednio od wytwórcy,
- nabycie certyfikatów potwierdzających redukcję zanieczyszczeń, na przykład carbon credits i carbon offset.
Raporty niefinansowe mają być sporządzane cyfrowo w oparciu o jednolity schemat obowiązujący we wszystkich krajach członkowskich Unii Europejskiej. Ujednolicenie sposobu raportowania ułatwia porównywanie oraz agregowanie prezentowanych danych.